BOEKENONDERZOEK: VOORBEREIDENDE EN INLEIDENDE FASE

Belastingplichtigen krijgen weleens te maken met een boekenonderzoek. Doordat deze onderzoeken niet vaak voorkomen, is een belastingplichtige niet voorbereid op het gehele proces. Middels deze artikelen lichten wij het proces toe en verschaffen wij enkele tips die helpen bij een soepel verloop van dit traject. Een boekenonderzoek is één van de middelen die de Inspectie der Belastingen tot zijn beschikking heeft en die kan worden ingezet om achter de financiële positie van de belastingplichtige te komen. De uitvoering hiervan wordt overgelaten aan de Stichting Belastingaccountantsbureau. Een boekenonderzoek kan om verschillende redenen worden ingesteld, namelijk:

• Indien er onduidelijkheden zijn ten aanzien van de ingediende aangifte;
• Indien er informatie nodig is ten behoeve van uw eigen belastingheffing of die van een derde;
• Indien de Inspectie het vermoeden heeft dat er te weinig belasting is aangegeven en/of betaald;
• Indien een onderneming een aantal jaren niet is onderzocht.

Soorten boekenonderzoeken
Van belang is dat u als belastingplichtige de verschillende typen onderzoeken van elkaar kan onderscheiden. De meer algemene vorm van een boekenonderzoek is een volledig onderzoek, waar het onderzoek, kort
gezegd, zich op alle aspecten van de aangiften richt. Een veel voorkomende vorm is het deelonderzoek waarbij de verschillende onderwerpen van het onderzoek uitdrukkelijk worden vastgesteld. Hierbij
richt het onderzoek zich op specifieke elementen die vooraf zijn omschreven. Daarnaast bestaat er ook het derden onderzoek. Zoals de naam al impliceert richt het onderzoek zich op de belastingheffing van derden. Uw gegevens worden door de controle ambtenaar geverifieerd voor de belastingheffing van een derde.

Plichten als belastingplichtige
Bij een boekenonderzoek wordt u geconfronteerd met een controle ambtenaar die inzicht wilt hebben over alle gegevens die voor de belastingheffing van belang zijn. U kunt als belastingplichtige zich niet tegen deze plicht verzetten. Er rust nu eenmaal een plicht op u om alle gegevens die voor de heffing van belasting van belang kunnen zijn, op verzoek hiervan over te dragen. Hierbij moet u de bevoegde controle ambtenaar ook toegang geven tot uw gegevensdragers en de inhoud hiervan. Waar u als belastingplichtige een bedrijf of beroep uitoefent, rust op u ook de plicht om een degelijke administratie te voeren. De administratie fungeert
als de basis voor het onderzoek. Bij een ondeugdelijke administratie kunt u te maken krijgen met omkering van bewijslast. Van belang is ook dat u de gegevens voor een periode van minimaal 10 jaar bewaard.

Procedure boekenonderzoek: voorbereidende en inleidende fase
De eerste fase van het boekenonderzoek is veelal een voorbereidende fase. Vóór het onderzoek van start gaat ontvangt u meestal telefonisch een aankondiging van het aankomend onderzoek. Daarbij wordt zowel de aanvangsdatum van het onderzoek, als de onderwerpen van het onderzoek aan u medegedeeld. Daarnaast ontvangt u ook een verzoek om bepaalde gegevens en bescheiden gereed te leggen. Voor een voorspoedige proces wordt u aangeraden deze gegevens zo nodig op te vragen bij uw belastingadviseur en/of boekhouder. Middels een aankondigingsbrief worden de besproken onderwerpen vastgelegd en komt ook vast te staan
welke onderdelen van de organisatie onderwerp worden van het onderzoek. Aanbevolen wordt de adviseur over het komende onderzoek tijdig in te lichten en hem/haar de onderwerpen van het onderzoek mee te delen.

Voorafgaand aan het onderzoek zal er, met de controle ambtenaar een inleidend gesprek worden gehouden. Het gesprek is een middel om u als belastingplichtige in te lichten over uw verplichtingen en over de duur van het onderzoek. Er dient aangegeven te worden wie namens u bevoegd is om het woord te voeren en tijdens het onderzoek inlichtingen te verstrekken. Als de controle ambtenaar zich tot een ander persoon richt, dan degene die bevoegd is, kan dit gevolgen hebben voor de bewijswaarde van de informatie. Bijstand door een adviseur, tijdens dit gesprek, is zeker aan te raden. Mochten er fouten zijn gemaakt die nog niet hersteld zijn, bespreek dan met de belastingadviseur of/en in hoeverre herstel nog mogelijk is. Indien er fouten zijn geconstateerd voorafgaande aan de aankondiging van het onderzoek, raden wij u aan om een verbeterde aangifte in te sturen en het te weinig betaalde alsnog af te dragen. De Belastingdienst ziet dit als een vrijwillige verbetering waarmee het opleggen van een boete achterwege blijft.

ENRICO VAN DER MEIJ
Tax Partner
+599 (9)788 4000
meij@bdotax.cw

STEPHANIE ZIMMERMAN
Tax Assistant
+599 (9)788 4000
zimmerman@bdotax.cw

JOHNATHAN MONTESANT
Tax Assistant
+599 (9)788 4000
montesant@bdotax.cw